Αν σε μισήσουν: αγάπησέ τους, Αν σε πληγώσουν: λάτρεψέ τους, Αν σε πικράνουν: συγχώρεσέ τους... Μην ξεχνάς: ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ!

Παρασκευή 4 Αυγούστου 2017

ΤΟ ΕΣΩΒΡΑΚΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΟΣ

   

ΤΟ ΕΣΩΒΡΑΚΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΟΣ (Λαογρ. )

Ένα ποίημα-σάτιρα των θρησκευτικών προλήψεων που προκάλεσε μείζονα ταραχή και οργή στους εκκλησιαστικούς κύκλους της Ζακύνθου, πολύ γέλιο και ιλαρότητα στην κοινωνία των Ζακυνθινών και σωματικούς πόνους και οιμωγές ένα σωρό στον ποιητή που το εμπνεύστηκε (τον περιέλαβαν σε μία σκοτεινή γωνία κάτι άθλιοι συντοπίτες του και τον έκαναν σαπάκι στο ξύλο).
Δημοσιεύθηκε στο ετήσιο σατιρικό ημερολόγιο με τίτλο ¨Του Κουτούζη Καζαμίας με ολίγας προφητείας», την Πρωτοχρονιά του 1896. Το έγραψε ο Ιωάννης Κολώνιας (1868-1917), ένας σπουδαίος σατιρικός ποιητής που «εξαιτίας της καυστικότατης πένας του προκαλούσε παντού έχθρες και διωγμούς κάνοντας έτσι τη ζωή του δυστυχισμένη, αλλά και μην μπορώντας να σταματήσει να γράφει»

Το ποίημα εν μέρει:
«[…] ”Πως! Τι συμβαίνει” ερωτά. Κ’ κείνοι:
 “Η κυρία μόλις εφύγατ’ έπαθεν  από κεφαλαλγία. 
 Κ’ είναι επάνω ο παπάς αυτός  και την σταυρώνει 
 με τ’ άγια του λείψανα να μαλαχθούν οι πόνοι” 
 Τρέχει αμέσως έντρομος, στην κάμερά της ‘βαίνει, 
 την βλέπει στο κρεββάτι της επάνω ξαπλωμένη. 
Μόλις προφθάσας ο παπάςτο ράσο του να βάλη 
εστάθη και την σταύρωνεεπάνω στο κεφάλι. 
 Κατόπιν με ευλάβειαν και  σέβας τους βλογάει. 
 τα άγιά του λείψανα  επήρε και κινάει. 
 Μόλις κατέβη ο παπάς, πλησιάζει αυτός στην κλίνη 
 “Τι έχεις φως μου”» την ρωτά  ”Πεθαίνω”, λέγει εκείνη. 
 “Κεφαλαλγία δυνατή! Αγάπη μου μου μπήκε
 αφ’ τη στιγμή που έφυγες  αερικό μ’ ευρήκε. 
 Κ’ έφερα αυτόν τον άγιον παπά να με σταυρώση 
 και με το σταύρωμα ευθύς  μου έχει ταπεινώσει.” 
 Εκάθησε πλησίον της, την χάϊδευε, την εφίλιε
 λόγια παρηγορητικά  ανάριθμα της ‘μίληε. 
 “Ψυχή μου μη εκτίθεσαι  στο ψύχος, κάνεις τρέλλαις” 
πλην κάτω αφ’ το προσκέφαλο εξείχον δυό κορδέλλαις. 
 Ταις τράβηξε κι’ απόρησε  κ’ είχε μεγάλο δίκιο
 γιατ’ έβγαλ’ ένα σώβρακο  πολύ μεγάλο, ανδρίκιο. 
Είχε ξεχάσει ο παπάς αφ’ τη μεγάλη βία 
 το σώβρακό του, ‘ς του ερχομού αυτού τη φασαρία.
 Εκείνη απαθέσταατα και  δίχως να τα χάση
 “Ως ότου το κεφάλι μου, ψυχή μου, μου περάσει 
τώχει αφήσει ο παπάς τους πόνους να μου γιάνη 
 είναι του Αγίου Γρύφωνος όπου για πόνους κάνει 
Είναι πολύ θαυματουργός αφού το σώβρακό του 
αμέσως μ’ εθεράπευσε, σκέψου το κόκκαλό του. 

 […]”
 Όταν απομακρύνθηκε  αυτός απ’ εκεί πέρα
 στέλλει και πάλιν του παπά ευθύς την καμαριέρα.
“Ήσο εδώ και ήκουσες και ξέρεις τι συμβαίνει 
πήγαινε πες τα του παπά να ‘δούμε τι θα γένη”
Σαν ήκουσες ο ιερεύς από την καμαριέρα 
πως άφησε το ‘σώβρακο τα’ αγίου εκεί πέρα. 
Το πνεύμα απεθαύμασες  της ευφυούς κυρίας 
την ετοιμότητα αυτής κ’ εγέλασ’ εκ καρδίας. 

[…]» 
(το μυστικό, όμως, φτάνει και στα αυτιά του ηγούμενου, ο οποίος και αφήνει την ευκαιρία να πάει… χαμένη) […]
 Αμέσως δίνει διαταγάς να ενδυθούν παπάδες, 
 Διακόνοι, εξαπτέρυγα θυμιατά,λαμπάδες. 
Διότι τα’ αγίου Γρύφωνος το ‘σώβρακο θα φέρουν 
εις τον ναόν και με ωδάς και ύμνους θα γεραίρουν. 
 Όλη αυτή η ιερά λοιπόν ακολουθία 
επήγανε στου δυστυχούς  του κόντε την οικία. 
 Ανέρχεται ο ‘γούμενος την κεφαλήν του γέρνει 
και με πολλήν ευλάβειαν  το εσωβράκι παίρνει.
Το έφερε να τα’ ασπασθοιύν όσ’ ήσαν παρησία 
 τα’ ασπάζεται κι’ ο σύζυγος εν  πίστει κ’ ευλαβεία. 
Ευγνωμονών ο δυστυχής  δια την θεραπείαν 
ακολουθούσε ευλαβώς  κι’ αυτός την λιτανείαν. 
Προσέφερ’ ένα τάλληρον και άναψε λαμπάδα
γιατί του καθηγίασε την νυμφικήν παστάδα.
 Μεγάλως δε τον Άγιον τον Γρύφωνα ετίμα 
 έως ότου απεκόπηκε το της ζωής του νήμα.

Ιωάννης Κολώνιας  (1868-1917)

Σάτιρες των θρησκευτικών προλήψεων από τον σπουδαίο ζακυνθινό σατιρικό Ιωάννη Κολώνια (1868-1917), του οποίου η καυστικότατη πένα προκαλούσε παντού έχθρες κάνοντας τη ζωή του δυστυχισμένη, χωρίς όμως κιόλας να μπορεί να σταματήσει να γράφει.
Στο ποίημα το εσώβρακον ενός εκπροσώπου της Εκκλησίας καθαγιάζεται μόνο και μόνο για να διασωθεί ενώπιον κοινής γνώμης και συζύγου η χαμένη τιμή της ερωμένης του.
Γράφτηκε πριν περίπου εκατό χρόνια

Συγγραφέας: Κολώνιας, Ιωάννης
Έτος έκδοσης: 1997

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σε ευχαριστώ που ήρθες να με επισκεφτείς, Μιας και ήρθες κανε τον κόπο και γράψε εδώ το σχόλιο σου!