Παλιά το Ζακυνθινό, καρναβάλι : από την Καίτη Λυμούρη

  ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΗ BENETΣΙΑΝΙΚΗ ΜΑΣΚΑ(1800).

Ζακυνθινό, καρναβάλι.

Το ζακυνθινό καρναβάλι, αποτελούσε από τα παλιά χρόνια μια απο τις καλύτερες διασκεδάσεις και ήταν μια ξεχωριστή ευκαιρία για ξεφάντωμα τόσο για τους ίδιους τους ζακυνθινούς, όσο και για τόσους άλλους ξένους που έρχονταν στο νησί μας την περίοδο αυτή.
Όπως μας πληροφορούν διάφοροι ιστορικοί, χρονικογράφοι και μελετητές της ζακυνθινής εμπειρίας, το καρναβάλι χρονολογείται σχεδόν από την αρχή της βενετσιάνικης κατοχής. Το έφεραν δηλαδή οι βενετσιάνοι μαζί με πολλά άλλα ήθη και έθιμα που από αιώνες δέσποζαν στη ζωή της τότε μεγάλης αυτοκρατορίας.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα του εθίμου της αποκριάς, ήταν η μάσκα, μορέττα, προσωπίδα που επιτρεπόταν να φοριέται όλες τις μέρες του χρόνου. Και τούτο, για να μπορούν να διασκεδάζουν όλοι, χωρίς να γνωρίζονται. Επειδή όμως δημιουργήθηκαν κατά καιρούς πολλές παρεξηγήσεις και ανεπίτρεπτα σκάνδαλα, απαγορεύτηκε η μάσκα να χρησιμοποιείται όλο το χρόνο. Καθιερώθηκε να γίνεται χρήση της μάσκας καθώς και κάθε άλλου είδους αμφίεση στις γυναίκες και στους άνδρες, από την επομένη των Θεοφανείων, μέχρι την Κυριακή της τυρινής, για να περιοριστούν αργότερα στο τελευταίο 15ημερο των απόκρεω.

    

Πριν αποκτήσει η Ζάκυνθος τα δυο καζίνα της (το ρωμανικό: Λέσχη ο Ζάκυνθος και το Λομβαρδιανό: Λέσχη ο Λομβάρδος), οι χοροί και τα αποκριάτικα γλέντια γινόταν σε ταβέρνες. Εκεί όμως που άναβε το γλέντι, ήταν στις "καβαρκινες" η "καβαλκινες"- χορευτικά λαϊκά κέντρα με μεγαλύτερες αξιώσεις όπου οι μεγάλες τους αίθουσες φιλοξενούσαν όλους τους μποέμηδες και βιρτουόζους τροβαδούρους της εποχής εκείνης.
Μεγάλο ξεφάντωμα γινόταν επίσης στα διάφορα αρχοντικά, όπου οι πολυτελέστατες σάλες τους, ηλιοφώτιστες, άνοιγαν σε μια προσπάθεια καλού γλεντιού και επίδειξης του όλου πλούτου και διακόσμου. Μόνο που δεν μπορούσε να πλησιάσει ο καθένας.
Στους δρόμους της πόλης πηγαινοέρχονταν άντρες και γυναίκες μεταμφιεσμένοι κάθε ηλικίας, του λαού και της αριστοκρατίας με πολύ κέφι και χαρά. Εβραίοι στο δρόμο με τις άμαξες τους, υποδύονταν το ρόλο του οδοντιάτρου, άλλοι πάλι, ντυμένοι και μιμούμενοι διάφορα είδη προσώπων, ζώων, η πραγμάτων.
Άκουγες κι έβλεπες αυτοσχέδια νούμερα όπως του "νοδάρου συμβολαιογράφου", "της αρχόντισσας με το σέμπρο" κ.α. Με θαυμάσιους διαλόγους.
Κάθε συντεχνία-σωματείο, έφτιαχνε και το δικό της θέαμα που το παρουσίαζε την περίοδο της αποκριάς.
Κοπάδια από πρόβατα, μπαίνανε στη Χώρα όλες σχεδόν τις μέρες της αποκριάς με αρχηγούς, τα πιο περήφανα κριάρια. Μπροστά, παγαίνανε οι τσέλιγκες, χωριάτες εύσωμοι με αρειμάνια μουστάκια, με ζωνάρια στη μέση και με τις κάπες ριγμένες μονόμπαντα, καμαρώνοντας για την υποδοχή που τους έκανε ο κόσμος.
Παστελάδες, μαντολατάδες, φυτουράδες, γιαουρτάδες, φιστικάδες και ολόκληρες παδέλες πήλινες με τη ζεστή φάβα, καθώς και τόσοι άλλοι πλανόδιοι μικροπωλητές διαλαλούσαν το εμπόρευμα τους.
Παντού, μύριζε αποκριά...

Σχόλιο από Skouliki:
Ευχαριστώ θερμά την Καίτη Λυμούρη για την διάθεση της πνευματικής της ιδιοκτησίας προς δημοσίευση εδώ!!
Πηγή: Kaiti Limouri-ΖΑΚΥΝΘΟΣ: ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΑ, ΣΑΝ ΑΛΛΟΤΕ...