Αν σε μισήσουν: αγάπησέ τους, Αν σε πληγώσουν: λάτρεψέ τους, Αν σε πικράνουν: συγχώρεσέ τους... Μην ξεχνάς: ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ!

Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

Η ιστορία της γκλίτσας.


Ένα αρθρο απο το http://glitses.blogspot.gr/p/blog-page.html?m=1

Η κλίτσα ή γκλίτσα η αγκλίτσα, κλούτσα ή αγκλούτσα είναι το ραβδί του Αργιθεάτη- ο καθημερινός του σύντροφος, είναι το σύμβολό του τσοπάνη πού έχοντάς την στην καθημερινή του ζωή μα και στη γιορτή νιώθει σιγουριά, νιώθει περηφάνια!!Η ιστορία της Γκλίτσας, ξεκινάει από τα αρχαία ακόμη χρόνια. Ο θεός Πάν, ο οποίος θεωρείται και ως ο θεός των βοσκών, εμφανίζεται σε πολλές παραστάσεις κρατώντας μία γκλίτσα στο ένα χέρι και τον αυλό του στο άλλο. Επίσης, ο Μωϋσής, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, ο Χριστός ως ποιμήν των ανθρώπων, όλοι τους κρατούσαν ένα είδος γκλίτσας στα χέρια τους.
Την γκλίτσα, με την σημερινή της μορφή την συναντούμε επί εποχής Βυζαντίου και τουρκοκρατίας. Την εποχή εκείνη, χρησιμοποιείται κυρίως από βοσκούς, ως μέσον για να καθοδηγούν τα κοπάδια τους αλλά και να αντιμετωπίζουν κινδύνους από επιθέσεις αγρίων ζώων. Εκτός όμως από τους βοσκούς, γκλίτσες χρησιμοποιούν και οι απλοί άνθρωποι, γέροντες κυρίως, οι οποίοι τις έχουν ως υποστήριγμα στο βάδισμά τους και ως μέσον προστασίας.
Παλιότερα, που ασχολούνταν συστηματικά με την κτηνοτροφία, κατασκεύαζαν δύο ειδών γκλίτσες. Την "Τσοπάνικη" και την "Γεροντική". Η "Τσοπάνικη" είχε μεγάλη κεφαλή, με μεγαλύτερη καμπούρα και μακρύ μπαστούνι. Συνήθως ήταν μονοκόμματη. Δηλαδή, η γυριστή κεφαλή, που ήταν συνήθως ασκάλιστη, αποτελούσε προέκταση του μπαστουνιού και λύγιζε με το καψάλισμα. Η "Τσοπάνικη" ονομάζεται αλλιώς και "Λαγούσα", "Στροβολέγγα" και "Στραφαγκούλα". Διευκόλυνε τον βοσκό να συλλαμβάνει από μακριά το πισινό πόδι των γιδοπροβάτων και όταν επιτηρούσε τα ζωντανά του, να στηρίζεται άνετα. Η "Γεροντική" είναι μικρότερη και καλλιτεχνικότερη και χρησιμεύει για συντροφιά και αποκούμπι των ηλικωμένων κυρίως, καθώς και πρόχειρο όπλο για προφύλαξη από εξαγριωμένα αδέσποτα σκυλιά ή από ερπετά.
Η γκλίτσα, πολλές φορές έδειχνε και την ιδιότητα του κατόχου της. Οι γκλίτσες που χρησιμοποιούσαν οι απλοί άνθρωποι και οι βοσκοί ήταν απλές με λίγο κέντημα. Οι γκλίτσες των ζωεμπόρων, εμπόρων, τσορμπατζήδων κ.λ.π. ήταν περισσότερο διακοσμημένες. Οι γκλίτσες των τσελιγκάδων, των αρχόντων, προυχόντων κ.λ.π. ήταν οι λεγόμενες "βαρειές" γκλίτσες, με πολλές παραστάσεις και κεντήματα. Αυτές ήταν και οι πιο ακριβές.
Οι γκλίτσες κατασκευάζονται κυρίως από ξύλο. Η βέργα είναι κυρίως από κρανιά ενώ η κεφαλή είναι από ξύλο κρανιάς, ελιάς, κέδρου, αγριομηλιάς, οξιάς, νεροπλάτανου κ.λ.π. Το ξύλο πρέπει να είναι σκληρό και καθαρό. Το κόψιμο των ξύλων γίνεται πάντα τον χειμώνα, προτού ανέβουν οι χυμοί στις ρίζες και στην συνέχεια τα ξεραίνουν για να χάσουν τους χυμούς και να πραγματοποιηθεί έτσι το "σκότωμα" των ξύλων, ώστε να μην σκεβρώνουν με τον καιρό. Για να ισιώσουν τα ραβδιά, τα καψαλίζουν στην φωτιά, γι’ αυτό μερικά διατηρούν την καψάλα.
Η εργασία συνήθως γίνεται με ένα μόνο εργαλείο το οποίο ονομάζεται "Κοπίδι" ή "Τρυπητάρι" (είδος σουγιά).
Οι παραστάσεις είναι συνήθως ζώα (φίδια, άλογα, σκυλιά, τράγοι, δράκοι κ.λ.π.) ή και κάποιες ανθρώπινες μορφές.
Η γκλίτσα, έχει διάφορα ονόματα, σε διάφορες περιοχές, όπως επίσης και διαφορετικές μορφές και διακόσμηση. Τα ονόματα που συναντούμε είναι : στην αρχαιότητα "Κορύνη" ή "Ράβδος". Αργότερα, συναντούμε τις λέξεις "Αγκούλα (Αγκύλη)", "Αγκιουλίτσα", "Αγκλούτσα", "Γκλίτσα", "Κλούτσα", "Αγκούτσα", "Ράβδα", "Γιδόγκλιτσα", "Στραβολέγκα", "Ματσούκα", "Κατσούνα", "Τσομπανίκα" κ.λ.π.

Πηγές: http://glitses.blogspot.gr/p/blog-page.html?m=1

http://www.karditsalive.net/karditsa/eixa-kapa-eixa-klitsa-m-agapoysan-ta-koritsia-tou-men-papadimitriou

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σε ευχαριστώ που ήρθες να με επισκεφτείς, Μιας και ήρθες κανε τον κόπο και γράψε εδώ το σχόλιο σου!